Onze gemeente is verweven met zorg. Al jaren dragen we het zorgzame karakter van Zoersel en onze inwoners hoog in het vaandel. In een sterke samenwerking met diverse zorgpartners in onze gemeente bouwden we de voorbije jaren het zorgaanbod uit, zodat wie zorg nodig heeft die ook heel nabij en in zijn vertrouwde omgeving kan krijgen. Dit willen we de volgende periode met veel gedrevenheid verder zetten, want ook in Zoersel zijn er heel wat mensen met zorgnoden of mensen die het financieel moeilijk hebben. We gaan daarbij proactief te werk, zodat we zorgnoden of een mogelijk armoederisico snel herkennen en er naar kunnen handelen. Op het vlak van armoedebeleid bouwen we sociale kruidenier De Netzak verder uit als laagdrempelige winkel maar ook als ruimte voor ontmoeting, en met betrekking tot gezondheidsbeleid nemen we ook de volgende periode verder het voortouw.

Voor wie kwetsbaar is, is participatie aan het gemeenschaps- en verenigingsleven vaak niet gemakkelijk. De drempels voor participatie bouwen we letterlijk en figuurlijk af, onder meer door te zorgen voor een betere toegankelijkheid van het openbaar domein, of door samen met verenigingen te zorgen voor lagere lidgelden en betaalbare uitrusting.

We zetten ook verder in op integratie, onder meer via stimuleren tot kennis en gebruik van het Nederlands.

Voor wie digitaal niet mee is, organiseren we verder een aanbod aan vorming, maar zorgen we ook waar nodig voor fysieke dienstverlening.

Onze vrijwilligers zijn onmisbaar om Zoersel verder uit te bouwen als zorgzame en bruisende gemeente, net als de vele mantelzorgers. We hebben in het beleid daarom veel aandacht om hen te laten voelen hoe we hen waarderen, maar ook om hen met raad en daad te ondersteunen.

De zoektocht naar kinderopvang is voor veel jonge ouders niet eenvoudig. Wie initiatief neemt voor bijkomende plaatsen ondersteunen we daarom te volle.

ZORG

• Om iedereen die zorg nodig heeft de nodige zorg en ondersteuning te kunnen geven en om zorgnoden zo snel als mogelijk te kunnen detecteren, is samenwerking een sleutelwoord. We zetten daarom dan ook verder in op samenwerking van (thuis)diensten, scholen, verenigingen, zorgpartners, CAW en OCMW.
• Het OCMW is hét aanspreekpunt waar mensen kunnen aankloppen met zorg- en welzijnsvragen.
• We organiseren bij het OCMW een meldpunt voor zorgverstrekkers, medewerkers thuiszorg, buren, huisartsen, apothekers, enz. om bekommernissen te melden.
• Via bezoeken aan de Zoerselaars ouder dan 80 gaan we eenzaamheid tegen en gaan we proactief op zoek waar zich noden situeren. Initiatieven als 'Wij weten elkaar wonen' zetten we onverminderd verder.
• We voeren een beleid m.b.t. rouwen, onder meer door de organisatie van een rouwcafé op regelmatige tijdstippen om mensen die rouwen te helpen in hun verlies, wandelingen met lotgenoten, enz. en dit in samenwerking met Coda.
• Gebruik kunnen maken van een toilet is voor iedereen nodig, maar zeker voor mensen met bepaalde aandoeningen, ouderen, enz. Als lokaal bestuur gaan we na in welke gebouwen de toiletten kunnen opengesteld worden en stimuleren we andere organisaties en middenstand om dit ook te doen.
• Incontinentie mag geen reden zijn om deelname aan het sociaal leven te schrappen daarom voorzien we niet alleen in het voldoende openstellen van toiletten maar ook een goed voorziene uitrusting zoals vuilbakken zijn noodzakelijk in alle toiletten.
• We onderzoeken of we kunnen tegemoetkomen in de extra kost die incontinentie op vlak van afval met zich meebrengt.
• We sensibiliseren scholen om voldoende aandacht te hebben voor het fysieke en psychische welzijn van hun leerlingen.
• Via een verdere uitbouw van de thuisdiensten van gemeente en OCMW (gezinszorg, poetsdienst, warme maaltijden…) en door een goede samenwerking met externe aanbieders ondersteunen we mensen om zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te blijven wonen.
• M.b.t. jongerenwelzijn blijven we participeren aan het Overkophuis en we zorgen voor bekendmaking hiervan.
• We organiseren een gestructureerd overleg met alle zorgpartners om noden te detecteren, en om toekomstgericht invulling te geven aan die noden.
• Zorgparkeren kan ervoor zorgen dat zorgverstrekkers bij mensen thuis geen tijd verliezen door een parkeerplaats te zoeken. Daarom voeren we actief campagne om mensen er van te overtuigen voor hun garage of inrit zorgparkeren toe te laten.
• Het project Zorgzame Buurt dat startte in deelgemeente Zoersel, rollen we uit naar de andere deelgemeenten en naar alle buurten (zie ook onder hoofdstuk Buurten)

BESTRIJDING VAN ARMOEDE

• We blijven inzetten op het verlagen van de drempels naar hulpverlening en het OCMW. We wijzen mensen de weg naar het OCMW en zetten in op vorming en informatie om signalen die (kunnen) wijzen op armoederisico of zorgnoden te herkennen.
• Gezinnen met een armoederisico benaderen we proactief, onder meer via een samenwerking met Kind en Gezin.
• Samen met welzijnswerkers, scholen, verenigingen… zorgen we ervoor dat signalen snel worden gedetecteerd en de drempel tot het vragen van hulp tot een minimum wordt herleid.
• We voeren verder het REMI-systeem (referentiebudget) in om de reële financiële noden van mensen in armoede te kennen en zo gepast te kunnen helpen.
• We stellen een gemeentelijke armoedecoördinator aan die alle acties in de strijd tegen armoede coördineert en ervoor zorgt dat er ook binnen de gemeentelijke diensten een armoedereflex aanwezig is.
• De Z-pas is een goed middel om mensen met beperkte financiële draagkracht te helpen. Dit zetten we zeker verder. We evalueren wel het toekenningssysteem om het flexibeler te maken.
• We zetten verder in op schuldhulpverlening, zoals budgetbegeleiding en budgetbeheer.
• We verzekeren verder een toegankelijk juridisch advies bij het OCMW.
• We werken sterk samen met energieleveranciers, onder meer via de Lokale Adviescommissies (LAC's), zodat energiearmoede snel kan worden gedetecteerd, betalingsachterstanden tot een minimum kunnen worden beperkt, afsluiting worden voorkomen en indien nodig gerichte hulpverlening kan worden geboden.
• Mensen met een beperkt inkomen kunnen door middel van de Z-pas terecht in sociale kruidenier De Netzak, voor alledaagse producten, voeding en hygiëneproducten. We zorgen daar voor een ruim aanbod aan verse en lokale producten.
• Sociale kruidenier De Netzak bouwen we verder uit. Zo verruimen we de winkelruimte zelf en integreren de kledingverkoop. We gaan na of de openingsuren kunnen worden uitgebreid en hoe we mensen die er moeilijk kunnen geraken gemakkelijker kunnen helpen, onder meer via een bezorgdienst en afhaalpunten in de verschillende deelgemeenten.
• Samen met Bethanië ggz zoeken we hoe we de ontmoetingsruimte van De Netzak kunnen uitbouwen tot een sociaal café/koffiehuis. Samen met de afbraak van De Wijnstok renoveren we hiertoe de lokalen van de vroegere feestzaal.
• In het kader van vernieuwde sociale kruidenier kan de vestiging van een aanbod vanuit de kringwinkel in Brecht een grote meerwaarde betekenen. Zo zetten we in op duurzaamheid en de strijd tegen armoede.
• Met het Z-charter stimuleren we verenigingen om rekening te houden met mensen met beperkte financiële middelen.
• Via de tussenkomst in lidgelden voor mensen met een Z-pas bij verenigingen die het Z-charter onderschrijven, zorgen we voor een grotere deelname van deze groep aan het verenigingsleven.
• We sensibiliseren Zoerselaars, verenigingen, enz. m.b.t. de armoedeproblematiek, onder meer via informatiecampagnes, een inleefweek, enz.
• We onderzoeken de organisatie van een tweedehandsverkoop voor (sport)uitrusting in samenwerking met onze verenigingen.
• De werking van de velotheek wordt geëvalueerd en zo nodig bijgestuurd, zodat meer mensen er terecht kunnen.
• We werken verder aan een voldoende aanbod sociale huurwoningen, waar mogelijk in gemengde projecten. In de kernen zorgen we er voor dat een voldoende aantal aangepast is en bedoeld voor een specifieke doelgroep zoals ouderen of mensen met een beperking.
• We blijven zowel aandacht als middelen (0,7%) voorzien voor ontwikkelingssamenwerking en voor de stedenband.
• Zoersel heeft bij de laagste graad van werkzoekenden in de provincie Antwerpen. We blijven inzetten op toeleiding naar werk voor wie dit mogelijk is, onder meer via een arbeidstrajectbegeleider en via de organisatie van een jaarlijkse jobbeurs samen met Malle en Zandhoven.
• Samen met partners maken we werk van zomerscholen voor kwetsbare leerlingen.

GEZONDHEID

• Het beleid m.b.t. gezondheid en ziektepreventie doen we in samenwerking met de preventieraad Malle-Zoersel en de eerstelijnszone Voorkempen.
• We blijven inzetten op gerichte preventiecampagnes, zoals het sensibiliseren van Zoerselaars om deel te nemen aan de bevolkingsonderzoeken (o.a. borstkanker, dikkedarmkanker) of andere campagnes zoals de vaccinatieweek, de 10-daagse van de geestelijke gezondheid of Tournée Minérale.
• We voeren een proactief beleid, zoals de campagne in samenwerking met verenigingen voor rookvrije buitenruimtes.
• In het gemeentelijk aanbod bij bijv. recepties bieden we altijd gezonde alternatieven aan, zoals water, groentjes i.p.v. alcohol of chips.
• We nemen initiatieven voor het bevorderen van een goede gezondheid, gezonde voeding en voldoende bewegen.
• Intern gezondheidsbeleid voor medewerkers is een vast onderdeel van het personeels- en gezondheidsbeleid. Denk onder meer aan lunchwandelingen, het soepaanbod, het motiveren om met de fiets naar het werk te komen, enz.
• We evalueren het gebruik van de gele doos en gaan na of die ook nog zinvol kan zijn voor andere doelgroepen, onder meer voor mensen met een beperking, en of de informatie kan aangevuld worden over wat te doen met het huisdier.
• Iedere Zoerselaar moet gemakkelijk terechtkunnen bij een arts of tandarts. We gaan in overleg met actoren om samen te zoeken naar oplossingen als zich problemen stellen en om deze te voorkomen.
• We maken verder werk van een beleid m.b.t. hartveiligheid. We ondersteunen verenigingen die een AED-toestel plaatsen en beschikbaar stellen voor iedereen, we bekijken hoe we leemtes kunnen opvullen en bieden in samenwerking met het Rode Kruis opleidingen voor het gebruik hiervan aan.
• In samenwerking met het Rode Kruis zorgen we voor een regelmatig aanbod aan gerichte vormingen, zoals EHBO.

INTEGRATIE

• We nemen onze taakstelling in de opvang en begeleiding van asielzoekers en Oekraïense vluchtelingen ernstig en zetten in op integratie.
• Kennis van het Nederlands is dé hefboom naar integratie en naar werk. We leiden daarom mensen toe naar cursussen en zorgen in samenwerking met partners voor de organisatie van cursussen. Deelname wordt van kortbij opgevolgd.
• Kennis van digitale vaardigheden is vandaag de dag onmisbaar om te kunnen deelnemen aan de maatschappij via apps en overheidswebsites. We bekijken samen met Digidak om hierrond cursussen te organiseren.
• Via arbeidstrajectbegeleiding zorgen we voor toeleiding naar werk.
• De sociale dienst en de scholen stimuleren de deelname aan buitenschoolse kinderopvang voor kinderen met een andere thuistaal.

INCLUSIE

• Toegankelijkheid van het openbaar domein en van de dorpskernen voor mensen met een verminderde mobiliteit en kinderwagens wordt een speerpunt. Met een stedenbouwkundige verordening zorgen we er voor dat nieuwe woongelegenheden toegankelijk zijn.
• Via een voetpadenplan zorgen we dat mensen zich gemakkelijk en veilig kunnen verplaatsen.
• Bij haltes voor het openbaar vervoer moeten alle drempels letterlijk en figuurlijk worden weggenomen voor mensen met een beperking of ouderen die slechter te been zijn.
• In het kader van het zitbankenplan bekijken we ook de toevoeging van rolstoeltoegankelijke picknicktafels op gerichte plaatsen, alsook banken met een hogere zithoogte.
• We zoeken naar synergie met Bar Divers en bekijken samen met Bethanië ggz hoe we de ontmoetingsruimte van De NetZak kunnen uitbouwen tot een sociaal café/koffiehuis.
• Samen met partners zoeken we naar mogelijkheden om mensen met een zorgnood toe te leiden naar werk en een zinvolle dagbesteding, zoals het soepproject en de spelotheek.
• We blijven initiatieven die inzetten op solidariteit organiseren en ondersteunen, zoals de kerstmarkt of de verdeling van fruitmandjes in de kerstperiode.
• Voor mensen met een beperking of andere mobiliteitsproblemen zijn Handicar en de MMC onmisbaar. Die krijgen dan ook onze volledige steun.
• We ondersteunen samenwerkingsprojecten tussen inwoners/scholen/verenigingen en voorzieningen, zoals de bezoeken van klassen aan het Doezelbos van Monnikenheide, voorleesmomenten in een woonzorgcentrum… en gaan na waar we zelf nog initiatief kunnen nemen.
• We zoeken samen met (zorg)partners hoe we initiatieven kunnen verruimen om te komen tot win/win. Een voorbeeld kan zijn het toekomstig medegebruik van de Smoutmolen met Monnikenheide, of het inrichten van een verdeelpunt van de sociale kruidenier bij zorgpartners in de deelgemeenten.
• Kleine ingrepen kunnen een groot effect hebben. We gaan na hoe we de dienstverlening van de gemeente en in de bibs kunnen verbeteren voor mensen met een beperking. Voor onze lokale ondernemers zorgen we voor coaching en ondersteuning hoe hun zaak toegankelijk kan worden gemaakt.
• Tijdens schoolvakanties biedt een aanbod aan inclusieve kinderopvang speel- en ontspanningsmogelijkheden voor kinderen met een beperking.
• We zetten in op voldoende parkeerplaatsen voor mensen met een beperking aan gemeentelijke gebouwen en in de dorpskernen.
• We maken samen met de voorzieningen verder werk van uitleenmogelijkheden voor aangepaste fietsen (rolstoelfiets, duofiets), zowel voor mensen die wonen in een voorziening als voor zorgbehoevenden die nog thuis wonen.

DIGITALE INCLUSIE

• We behouden Digidak om digitale vaardigheden op maat aan te leren, in een informele en vertrouwde omgeving, om effectiviteit en duurzaamheid te waarborgen. Daarbij zorgen we voor een laagdrempelig lessenaanbod en inloopmomenten in de verschillende deelgemeenten.
• Via de digibanken en Digidak zorgen we er voor dat mensen met beperkte middelen toegang hebben tot kwalitatieve apparatuur voor aanschaf en uitleen, zoals een laptop, ondersteund door uitgebreide begeleiding inclusief training, onderhoud, updates en reparaties.
• In onze gemeentelijke dienstverlening helpen we mensen om gebruik te kunnen maken van het digitaal aanbod, maar bieden we ook steeds alternatieven aan zoals telefonische en fysieke dienstverlening.
• Mediawijsheid is cruciaal voor participatie in de digitale samenleving. We voorzien voldoende laagdrempelige (fysieke) locaties waar Zoerselaars en ook jongeren ondersteuning en informatie kunnen vinden over veilig internetgebruik, zoals voor het melden van phishing.
• We streven naar laagdrempelige, wijdverspreide, permanent beschikbare en hoogwaardige openbare wifi. Het veiligheidsbeheer van deze wifi moet bij de aanbieder liggen, niet bij de gebruiker, met duidelijke informatie over locaties in de gemeente waar deze beschikbaar is.
• We zorgen voor duidelijke, niet-commerciële begeleiding m.b.t. een internetverbinding voor kwetsbare mensen, zoals via Digidak, om te helpen bij het kiezen van een geschikte internetverbinding die aansluit bij individuele gezinssituaties.
• Bij de woonmaatschappij dringen we aan op het voorzien in een basispakket internet in sociale huurwoningen.

VRIJWILLIGERS EN MANTELZORGERS

• Vrijwilligers en mantelzorgers doen onmisbaar werk. We ondersteunen hen dan ook ten volle.
• We voeren een mantelzorgpremie in voor mantelzorgers die zorgen voor een Zoerselaar met een zorgnood.
• In samenwerking met voorzieningen en verenigingen brengen we mantelzorgers samen en informeren we hen, onder meer via het mantelzorgcafé.
• We blijven jaarlijks een Dag van de Mantelzorger organiseren.
• Een mantelzorgvriendelijk beleid vraagt ook voldoende mogelijkheden om mantelzorgers soms te kunnen ontlasten, zoals dagverzorging, kortverblijf, enz. We monitoren het aanbod samen met de zorgaanbieders in onze gemeente.
• Het vrijwilligerspunt, dat kandidaat-vrijwilligers informeert en een match zoekt met organisaties die op zoek zijn naar vrijwilligers, wordt geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. We zorgen voor een betere bekendmaking bij alle Zoerselaars, organisaties en verenigingen.
• Ook voor kwetsbare Zoerselaars is vrijwilligerswerk een middel om zich te ontplooien, terwijl ook de maatschappij er wel bij vaart. Ook daarvoor blijven we naar mogelijkheden zoeken.
• We organiseren een jaarlijkse vrijwilligersbeurs, waar kandidaat-vrijwilligers info krijgen over vrijwilligerswerk en de mogelijkheden, en organisaties en verenigingen zich kenbaar kunnen maken.

OUDERS ONDERSTEUNEN

• Voldoende plaatsen in de voorschoolse kinderopvang zijn noodzakelijk om de combinatie van werk en gezin mogelijk te maken. We helpen mensen die ter zake initiatief willen nemen actief met het zoeken naar geschikte locaties en de begeleiding voor het opstarten van een kinderopvanginitiatief.
• Via het lokaal loket kinderopvang worden opvangvragen gecentraliseerd, zodat ouders zo snel mogelijk geholpen kunnen worden en zodat de noden in kaart kunnen worden gebracht. We stimuleren de kinderopvanginitiatieven om alle vrije plaatsen hierop te registreren.
• Het lokaal bestuur neemt de regierol rol op om te voorzien in een geïntegreerd, open en kwaliteitsvol aanbod van opvang en vrije tijd in samenwerking met de buitenschoolse opvang en de verenigingen. Daarbij willen we de buitenschoolse opvang en de buitenschoolse activiteiten zoveel mogelijk op elkaar afstemmen, en zo kinderen na schooltijd mogelijkheden geven deel te nemen aan allerlei activiteiten.
• Via de MODO-werking ondersteunen we met vrijwilligers kwetsbare gezinnen in opvoeding.
• Het Huis van de Kind bouwen we verder uit als centraal aanspreek- en informatiepunt van diverse diensten rond opvoeding en gezondheid van kinderen en jongeren, zoals de opvoedingswinkel, het consultatiebureau, het CLB, enz.
• De babybabbels in het buurthuis van Zoersel zijn een succes en geven jonge ouders en grootouders de gelegenheid om met andere ouders en grootouders samen te komen, ervaringen te delen, vragen te stellen, enz en ook samenspeelmomenten voor jonge kindjes. Die zetten we verder, en we bekijken of we die op termijn ook kunnen organiseren in de andere deelgemeenten, in het kader van de uitrol van lokale dienstencentra. We maken de babybabbels beter bekend bij kwetsbare gezinnen, onder meer via OCMW en MODO.